Situata në Lindjen e Mesme ka hyrë në një fazë të rrezikshme dhe të paprecedentë. Më 13-14 qershor 2025, shpërtheu një valë goditjesh ushtarake mes Izraelit dhe Iranit që përfshiu sulme direkte ndaj qyteteve kryesore dhe objekteve strategjike në të dyja vendet.
Këto zhvillime kanë ringjallur frikën për një përshkallëzim të pakontrolluar, potencialisht edhe në një konflikt më të gjerë ndërkombëtar.
Çfarë ka ndodhur?
Izraeli ka ndërmarrë sulme ajrore të drejtpërdrejta mbi infrastrukturën bërthamore dhe ushtarake të Iranit, përfshirë objektet në Natanz, Fordo dhe Isfahan. Më shumë se 78 persona janë vrarë në Iran, përfshirë katër zyrtarë të lartë të sigurisë, si dhe 20 fëmijë në një kompleks banimi në Teheran, sipas mediave shtetërore iraniane.
Irani ka reaguar me mbi 200 raketa balistike dhe drone, që kanë goditur zona të banuara në Izrael si Tel Aviv, Rishon Lezion dhe Jerusalemi. Tre persona janë vrarë në Izrael, dhe dhjetëra të tjerë janë plagosur.
Tym i zi dhe eksplodime janë raportuar në të dyja vendet, me dëme të mëdha në ndërtesa civile dhe ushtarake.
Kryeministri britanik Keir Starmer konfirmoi dërgimin e avionëve luftarakë të RAF në rajon “për qëllime mbështetjeje kontigjente”, ndërkohë që Irani ka paralajmëruar Mbretërinë e Bashkuar, SHBA dhe Francën që çdo ndihmë ndaj Izraelit do të sjellë pasoja të drejtpërdrejta.
Donald Trump, që ndodhet në një mandat të dytë presidencial, ka përgëzuar veprimet izraelite, çka ka rritur tensionet me Iranin.
Zyrtarë iranianë kanë paralajmëruar se bazat ushtarake amerikane në rajon do të goditen në ditët në vijim.
A do të përfshihet rajoni më gjerë?
Po, me shumë gjasë. Përveç SHBA dhe Britanisë, vendet e Gjirit – si Arabia Saudite dhe Emiratet – mund të përfshihen në mënyrë indirekte përmes hakmarrjes së Iranit ose për shkak të pranisë së bazave amerikane në territorin e tyre.
A mund të shndërrohet kjo në një Luftë të Tretë Botërore?
Sipas vlerësimeve aktuale strategjike: jo.
Megjithatë, kjo përbën konfliktin më të madh ushtarak të drejtpërdrejtë midis dy shteteve sovrane në Lindjen e Mesme që nga Lufta Iran-Irak në vitet ’80, dhe është përshkallëzimi më i afërt drejt një lufte të gjerë që përfshin fuqitë e mëdha që nga viti 1973.