Një nga incidentet më të mëdha në historinë e sigurisë kibernetike ka bërë publike ekspozimin e 16 miliardë kombinimeve emrash përdoruesish dhe fjalëkalimesh, duke përfshirë të dhëna nga platforma të njohura si Apple, Google, Facebook, Telegram, GitHub dhe madje edhe portale qeveritare.
Çfarë dihet deri tani?
Sipas të dhënave të siguruara nga Cybernews, të paktën 30 baza të dhënash të veçanta janë identifikuar, disa prej të cilave përmbanin deri në 3.5 miliardë regjistrime.
Hetimet tregojnë se shumica e këtyre të dhënave janë të reja dhe nuk bëhet fjalë për ripërdorim të vjedhjeve të mëparshme.
Si u morën të dhënat?
Të dhënat janë mbledhur përmes programeve të njohura si “infostealer”, të cilat grumbullojnë në mënyrë automatike fjalëkalimet dhe login-et e përdoruesve nga pajisjet e tyre dhe i depozitojnë në serverë që më pas rezultojnë të pambrojtur.
Çfarë rreziku paraqet kjo?
- Rritet mundësia për sulme të tipit phishing, marrje nën kontroll të llogarive dhe mashtrime financiare.
- Kombinimi i fjalëkalimeve me të dhëna personale mund të çojë në vjedhje identiteti.
- Përhapja e ransomware mbetet një kërcënim i shtuar.
Si duken fjalëkalimet e ekspozuara?
Struktura tipike përfshin:
https://www.example.com/:emri@shembull.com:fjaleKalimi123
Kjo përfshin URL-në, emrin e përdoruesit dhe fjalëkalimin në një linjë të vetme.
Çfarë rekomandohet të bëni menjëherë:
1. Ndryshoni fjalëkalimet në të gjitha shërbimet që përdorni, veçanërisht në platformat kryesore si Google, Facebook, Apple, Telegram dhe GitHub.
2. Aktivizoni verifikimin me dy hapa (2FA) kudo ku ofrohet.
3. Përdorni një menaxher fjalëkalimesh për të gjeneruar kombinime unike dhe të sigurta.
4. Mos klikoni në lidhje të dyshimta që vijnë përmes email-it apo SMS.
5. Konsideroni kalimin te teknologjitë “passkeys”, të cilat nuk përdorin më fjalëkalime – Google dhe kompani të tjera po e promovojnë këtë si alternativë më të sigurt.
Të dhënat e ekspozuara janë të përmasave të pazakonta dhe përfaqësojnë një kërcënim të drejtpërdrejtë për sigurinë dixhitale të miliona përdoruesve në mbarë botën.
Reagimi i shpejtë dhe masat parandaluese janë të domosdoshme.
