Marrëveshjet sekrete dhe asetet e fshehura të disa prej njerëzve më të pasur dhe më të fuqishëm në botë janë zbuluar në pjesën më të madhe të të dhënave të dala së fundmi.
Dokumentet e quajtura “Pandora Papers” përfshijnë 11.9 milionë skedarë nga kompanitë e punësuara nga klientë të pasur për të krijuar struktura dhe fonde offshore në parajsat tatimore si Panamaja, Dubai, Monako, Zvicra dhe Ishujt Kajman.
Këto dokumente ekspozojnë çështjet sekrete offshore të 35 liderëve botërorë, duke përfshirë presidentët aktualë dhe ish-kryeministrat dhe kryetarët e disa shteteve.
Ato gjithashtu hedhin dritë mbi financat sekrete të më shumë se 300 zyrtarëve të tjerë publikë si ministra të qeverisë, gjyqtarë, kryetarë bashkish, gjeneralë ushtarakë etj, në më shumë se 90 shtete.
Dosjet përfshijnë zbulime për donatorët kryesorë të partisë Konservatore, duke ngritur pyetje të vështira për Boris Johnso, kryeministrin e Mbretërisë së Bashkuar.
Më shumë se 100 miliarderë shfaqen në të dhënat e publikuara, si dhe të famshëm, yje të rokut dhe drejtues biznesi.
Shumë përdorin kompani shell (guackë) për të mbajtur sende luksoze si prona dhe jahte, si dhe llogari bankare të fshehta.
Ekziston edhe arti duke filluar nga antikitetet e plaçkitura të Kamboxhias deri te pikturat e Pikasos dhe pikturat murale të Banksy.
Dokumentet Pandora zbulojnë funksionimin e brendshëm të asaj që është një botë financiare në hije, duke siguruar një dritare të rrallë në operacionet e fshehura të një ekonomie globale offshore, që u mundëson disa prej njerëzve më të pasur në botë të fshehin pasurinë e tyre dhe në disa raste të paguajnë pak ose aspak taksa.
Individë dhe kompani të tjera të pasura i fshehin pasuritë e tyre offshore për të shmangur pagesën e taksave diku tjetër, një veprimtari ligjore që vlerësohet se i kushton qeverive miliarda të ardhura të humbura.
Pas më shumë se 18 muajsh duke analizuar të dhënat në interesin publik, Guardian dhe media të tjera do të publikojnë gjetjet e tyre gjatë ditëve të ardhshme, duke filluar me zbulimet në lidhje me çështjet financiare offshore të disa prej udhëheqësve politikë më të fuqishëm në botë.
Ato përfshijnë sundimtarin e Jordanisë, Mbretin Abdullah II, i cili, siç zbulojnë dokumentet e zbuluara, ka grumbulluar një perandori të fshehtë të pronës prej 100 milionë dollarësh në Malibu, Washington, Londër.
Emra të tjerë të përmendur janë presidenti i Qipros, Nicos Anastasiader, Tony dhe Cherie Blair (Tony Blair – ish-kryeministër i Britanisë), presidenti i Ukrainës, njerëz të afërt dhe shok fëmijërie të Vladimir Putin, politikanë të Pakistanit, Kenias etj.
Në thelb, “Pandora Papers” zbulojnë sesi individët e pasur mund të mbrojnë të ardhurat dhe pasuritë e tyre nga taksimi dhe kontrolli duke i fshehur ato në juridiksione offshore, të njohura më shpesh si parajsa tatimore.
Sidoqoftë, jo të gjithë emrat e përmendur në dokumente akuzohen për keqbërje, por duke përdorur kompani të përfshira në parajsa tatimore si Ishujt e Virgjër Britanikë, Panamaja ose Zvicra, të pasurit mund të sigurojnë që pasuritë e tyre të mbeten të fshehura, dhe nganjëherë kjo mundëson shmangien e taksave.
A ka shqiptarë të përfshirë në Pandora Papers?
Sipas ABC News, mes 336 politikanëve, njëri prej tyre është nga Shqipëria, por nuk është publikuar ende një emër se për cilin bëhet fjalë dhe në çfarë rrethanash është përmendur.
Fjalor i shkurtër për të qartësuar disa terma:
Kompani offshore – I referohet çdo aktiviteti (biznesi) që zhvillohet jashtë bazës së një njësie ekonomike. Termi mund të përdoret për të përshkruar bankat, korporatat, investimet dhe depozitat e huaja.
Një kompani mund të lëvizë në mënyrë të ligjshme offshore, me qëllim të shmangies së taksave ose për të shijuar rregullore të qeta.
Kompani guackë – një kompani joaktive e përdorur si mjet për manovra të ndryshme financiare ose e mbajtur në gjumë për përdorim në të ardhmen në ndonjë kapacitet tjetër.
Zakonisht ekziston vetëm në letër dhe nuk ka zyrë dhe asnjë punonjës, por mund të ketë një llogari bankare ose mund të mbajë investime pasive.
Parajsa fiskale – Është një juridiksion me norma shumë të ulëta “efektive” të taksimit për investitorët e huaj. Në disa përkufizime tradicionale, një parajsë tatimore gjithashtu lidhet me sekret financiare.
Disa nga vendet që konsiderohen të tilla janë përmendur më lart.
Burimi: Guardian, Investopedia, Anabel
