Edhe pse shumica e vendeve në botë e festojnë në 21 mars, Sulltan Nevruzi, ose siç njihet ndryshe Viti i Ri Persian në Shqipëri festohet më 22 mars
Po çfarë është Dita e Nevruzit?
Novruz që ndryshe njihet si ( Noërouz, Nooruz, Navruz, Nauroz ose Nevruz), në gjuhën perse do të thotë “ditë e re” dhe është festuar për më shumë se 3000 vite. Tradicionalisht ajo nis sapo ndodh ekuinoksi pranveror. Në kalendarin iranian sot është dita e parë e vitit që daton gjithashtu me ikjen e dimrit dhe ardhjen e pranverës. Novruzi festohet në Lindjen e Mesme, Azinë Qëndrore, Indi, Gjeorgji, Shqipëri etj.
Kjo ditë konsiderohet e shenjtë pasi shënon ditëlindjen e Imam Aliut në Qabe dhe sipas legjendës personifikon ringjalljen dhe lindjen e shpresës tek njerëzimi.
Zakonisht kjo festë zgjat tre ditë. Besimtarët bektashinj shkëmbejnë vizita tek njëri-tjeri dhe më pas kryejnë ritet fetare, të cilat edhe këtë vit duhet të shmangen, për shkak të përhapjes së koronavirusit.
Përsa i përket tryezës, nuk duhet kurrsesi të mungojë uji, veza, qirinjtë dhe jeshillëqet. Njerëzit ndihmojë ata që janë në nevojë dhe sipas traditës besimtarët shpërndajnë qumësht dhe sherbet, që simbolizojnë pastrimin e trupit dhe shpirtit.
Në ditët e festës, bektashinjtë mbjellin lule në shtëpitë e tyre ose vendosin në hyrje të portave degë ulliri.
Edhe pse në vendin tonë dita e Sulltan Nevruzit nuk festohet me të njëjtin intensitet si në vendet më lart, kjo ditë shënon pushim zyrtar në kalendarin tonë. Përveç kësaj, pjesa më e madhe e shqiptarëve nuk harrojnë ta festojnë duke shtruar tryezën me ushqimet simbol të 22 Marsit.
Pjatat tradicionale të Nevruzit janë byreku me monedhën brenda, që sipas traditës, kush e gjen nga pjesëtarët e familjes e pret një vit i mbarë. Në tryezë nuk duhet të mungojë mishi i pjekur dhe sigurisht sultjash dhe ashure.